Il-belt ta ’Birżebbuġa ħdejn il-baħar tinsab fix-Xlokk tal-gżira ta’ Malta u tinsab bejn Kalafrana lejn in-Nofsinhar u l-villaġġ tas-sajd ta ’Marsaxlokk lejn il-Grigal, u għalkemm Birżebbuġa jinsab fuq il-kosta, huwa l-punt tal-laqgħa ta’ erba ’widien sbieħ, li huma Wied Dalam, Wied Zembaq, Wied Qoton u Wied Buni.
Ħafna stejjer idawru l – isem tal – Birżebbuġa. Pereżempju, il-leġġenda għandha li dak iż-żebbuġ inħażen fi bjar mimlija bl-ilma baħar; storja oħra hija li s-siġar taż-żebbuġ tħawlu fi u madwar dak li dak iż-żmien kien raħal żgħir; ieħor huwa li meta l-kelma “Birżebbuġa” tinqasam f ’“bir” u “żebbuġa”, “bir” tfisser bir, filwaqt li “żebbuġa” tfisser żebbuġa, b’ hekk meta t-tnejn jingħaqdu flimkien toħroġ il-kelma “Biżebbuġa”, u fl-aħħar nett kien hemm il-kwistjoni dwar jekk l-isem għandux jiġi ppronunzjat bur Żebbuġa jew Birżebbuġa minħabba li bur Żebbuġa tfisser art taż-żebbuġ. Sa tmiem l-1800, il-bjar, li kienu jintużaw għaż-żebbuġ, setgħu jidhru fil-qiegħ tal-baħar fejn huma baxxi. Illum għadhom jeżistu bjar u dawn jistgħu jidhru fuq il-blat fil-Bajja ta’ San Ġorġ.
Fil-viċinanza tar-raħal ta ’Birżebbuġa hemm Għar Dalam li litteralment ifisser għerien mudlam. Għar Dalam Cave huwa sit importanti ħafna peress li kien hawn li nstabet l-aktar evidenza bikrija ta’ preżenza umana f ’Malta, li tmur lura għall-perjodu Neolitiku xi 7,400 sena ilu. Iż-żona tal-wiri tikkonsisti f’ żewġ partijiet: l-għerien u l-mużew, li juru rikkezza notevoli ta ’sejbiet mill-għadam tal-annimali sal-artefatti umani. L – għerien kien jifforma xmara li tisporġi f’ angoli retti. Huwa fond madwar 144 metru, iżda l-ewwel ħamsin metru biss huma miftuħa għall-viżitaturi.
Għar Dalam Cave – l-aktar saffi baxxi, li għandhom aktar minn 500,000 sena, fihom l-għadam fossili ta ’iljunfanti żgħar, hippopotami, mikromammiferi u għasafar.’ Il fuq mis-saff taċ-ċagħaq li jsegwi hemm l-hekk imsejjaħ saff taċ – “ċerva”, datat madwar 18,000 sena ilu. Is-saff ta ’fuq imur lura għal inqas minn 10,000 sena u għandu evidenza tal-ewwel bniedem fuq il-Gżira. L-esperti jsostnu li dawn il-fdalijiet jissuġġerixxu li l-Gżejjer darba kienu pont fuq l-art lejn l-Ewropa kontinentali.
Fdalijiet oħra jinkludu dawk tat-tempju jew insedjamenti preistoriċi, Borġ-in-Nadur, li jmorru lura għaż-żmien tal-bronż. Is – settelment issaħħaħ b ’ħajt kbir tal – ġebel li għadu jidher illum. Dawn it-tempji jħassru huma importanti għaliex jidhru li jiżvelaw mhux biss tempju ta’ erba ’apsi (c.2000 BC), iżda wkoll insedjament domestiku ġenwin u msaħħaħ ta’ żmien il-bronż. Il-fdalijiet ta ’ħajt kbir u difensiv jinsabu fil-qrib, li jgħaddi minn ras ta’ promontorju bejn żewġ widien li jwasslu għal żewġ bajjiet. Il – ħajt inbena faċċata tal – ġewwieni, u b’ hekk ir – raħal kien se jkollu l – baħar fuq dahru. Din is – sitwazzjoni loġistika twassal lill – istudjużi biex jemmnu li n – nies li kienu jgħixu fir – raħal kienu ħafna iktar jibżgħu li jiġu attakkati mill – art minflok mill – baħar.
Traċċi tal-għerejjex tal-bronż ġew skoperti eżatt wara l-ħajt u l-fond tad-depożiti kien baxx ħafna, u kopra l-fdalijiet tal-perjodu tat-tempju. L – arkeoloġi sabu evidenza, li turi li l – popolazzjoni Neolitika saret estinta u li l – gżejjer ma kinux abitati. L-arkeoloġi jaħsbu li dan jista ’jkun minħabba l-ebda prodott agrikolu, jew gwerra ċivili minħabba l-pikek tat-tempju, jew minħabba li l-popolazzjoni Neolitika tinqatel minn tribujiet li jixbhu l-gwerra. L-arkeoloġi kixfu l-fdalijiet tat-tliet apsijiet (kmamar semi-ċirkulari) tat-tempju. Lil hinn mid-daħla ewlenija, hemm żona ellittika wiesgħa twila madwar 25 m u wiesgħa 15 m. Għalissa għad fadal biss daħla fi Trilithon. Il-visisti ta’ dawn is-siti jistgħu jiġu organizzati b’ appuntament.
Għerien ieħor li għandu jżur Ħasan Għar li jinsab fuq ix-xifer ta ’rdum kbir fil-viċinanzi tal-Port Ħieles ta’ Birżebbuġa, madwar 2.5 km tul it-triq lejn Żurrieq. Li timxi minn Birżebbuġa għal għerien Għar Ħasan hija mixja ta ’25 minuta. Skond il – leġġenda, din intużat minn pirata Saracen tas – seklu 12. It-Torka, imsejħa Ħasan, ħatfet tifla Maltija u żammitha ġewwa l-għerien. Meta ġie skopert min – nies tal – lokal ipprefera joqtol lit – tfajla u tagħmel suwiċidju minflok ma tinqabad, allura hu weġġa’ lilu nnifsu u lit – tfajla fil – baħar t’ hawn taħt. Fid-daħla tar-raħal, wieħed jista ’jikri torċa bi ħlas żgħir ħafna sabiex tkun tista’ ssib triqtek madwarek
Għerien Ħasan huma strutturi storiċi importanti oħra jinkludu l-Batterija kostali Ferretti, u l-enthrenchments Birzebbugia. Dawn il-postijiet imorru lura għall-ħakma tal-Kavallieri ta ’San Ġwann.